Siglir tar il cuntegn

Header

audio
Mezdi: Rapport da clima ed agricultura
Or da Actualitad dals 09.08.2019.
laschar ir. Durada: 4 minutas 10 Secundas.
cuntegn

Midada dal clima Pli pauca charn per reducir emissiuns e garantir nutriment

Per cumbatter il stgaudament da la terra dovri ina sperta midada en l'agricultura – ed il guaud sto vegnir protegì meglier. A questa conclusiun vegn il rapport extraordinari dal Cussegl mundial dal clima.

«Senza desister na vai betg», di la perscrutadra da clima da l'Institut da tecnologia a Karlsruhe en Germania, Almut Arneth:

Quai ch'ins gudogna ha dentant dapli valur che quai ch'ins perda.
Autur: Almut Arneth

Quai para era da valair per la charn, sch'ins legia il rapport extraordinari davart il connex da la midada dal clima ed il niz dal terren ch'il Cussegl mundial dal clima ha preschentà. Uschia vegnia, tenor indicaziuns dal WWF, emess per la producziun dad 1 kg charn-bov 15.4 kg CO2-equivalent e per in kilo lentiglias mo 700 gr.

Persistenza e products locals

Il perscrutader Andreas Fischlin da l'ETH a Turitg, ch'ha sez lavurà vid il rapport, di ch'il problem saja ch'ina gronda part da las surfatschas vegnian surduvradas. Plinavant vivian 500 milliuns persunas en regiuns periclitadas da daventar deserts ed ils prads na possian uschia betg pli vegnir duvrads per producir nutriment.

L'agricultura duess esser pli persistenta e consumentas e consuments duessan cumprar en dapli products regiunals. Uschia pudess ins spargnar emissiuns. Gia be cun betg bittar davent nutriment pudess ins spargnar emissiuns e far vegnir l'agricultura pli persistenta. Ozendi vegnian bittadas davent 20-30% da las mangiativas, resulta dal rapport. L'agricultura saja ina part da bleras, nua ch'ins stoppia agir per cumbatter il stgaudament dal clima, di Fischlin.

Impurtant è da chapir, ch'i va per bler. Sch'ins chapescha quant urgent ch'igl è, sun jau persvas ch'i vegn reagì. Il problem è dentant sch'ins chapescha u betg.
Autur: Andreas Fischlin perscrutader ETH Turitg

Era vis il rapport ha il president dals purs svizzers Markus Ritter. La gronda part da quai che vegnia scrit, saja enconuschent a l'agricultura. Puras e purs produceschan dentant quai ch'ils consuments e las consumentas vulan, di Ritter ed agiuntescha:

Nossa branscha è ferm dependenta da quai ch'ins vul sin il plat. Quella charn, quels products che nus na producin betg sez, vegnan importads da l'exteriur. Sut quellas cundiziuns producin nus pli gugent sez.
Autur: Markus Ritter President da l'Uniun purila svizra

Dentant na dementescha Ritter betg, ch'i dettia anc potenzial da sa meglierar. Ins vegnia era a dar anc in egliada pli precisa sin il rapport e far il pussaivel per producir a moda favuraivla per il clima.

Plantas pateschan

Las surfatschas stettian sut squitsch creschent che derivia dals umans, ha ditg il schef dal Cussegl mundial dal clima. Ils perscrutaders supponan tranter auter, ch'i dettia enturn la Mar Mediterrana adina dapli undas da chalira ch’èn pli intensivas e che duran pli ditg. La chalira che chaschunan periodas sitgas haja era in effect sin las plantas che piglian si ina part dal CO2. Han quellas massa chaud, indebleschan las plantas ed ellas na vegnan betg pli da prender si uschè bler CO2.

Per il rapport han 107 perscrutadras e perscrutaders da 52 differents pajais examinà dapli che 7000 studis.

RR novitads 17:00

Artitgels legids il pli savens