Il prim da fanadur 2024 ha ina equipa nova, sut il presidi da Katrin Blumberg, cumenzà a manar la vischnanca da Sagogn. In onn pli tard era quella sa reducida sin trais, dus suprastants han gia demissiunà, per motivs persunals e da la sanadad. L'equipa da trais cun la presidenta ed ils consuprastants Alexander Ernst e Daniel Tuggener ha quintà da pudair occupar quest atun ils posts vacants.
Ussa ha il vicepresident Alexander Ernst dentant demissiunà – perquai ch'igl ha dà differentas posiziuns en ils cuntegns tematics da las fatschentas, cun sia demissiun haja el vulì impedir donns per l'instituziun vischnanca, ha la suprastanza formulà en la communicaziun. La FMR ha discurrì cun la presidenta communala pertutgant questa situaziun extraordinaria a la testa da la vischnanca da Sagogn.
Katrin Blumberg, co èn las reacziuns stadas suenter che la suprastanza ha publitgà la communicaziun da la nova demissiun. Hai insumma dà resuns?
Igl ha dà duas, trais dumondas supplementaras da las medias. Dal vitg sez sun jau surpraisa ch'igl ha dà paucs resuns, e quai sur tut ils chanals socials. En mintga cas n'èn quels betg vegnids fin tar mai. Sco quai ch'il chanzlist ha ditg a mai, ha el survegnì in singul telefon.
Co interpretais Vus quest «silenzi», questa indifferenza, suenter Vossa communicaziun da la terza demissiun ord suprastanza communala?
Jau na sai gnanc sch'ins po discurrer dad indifferenza. La demissiun dad Alexander Ernst è vegnida publitgada pir a l'entschatta da questa emna. Uschia poi esser che la populaziun n'ha anc gnanc realisà endretg quai e discutar davart quai. Forsa survegn jau ils proxims dis anc resuns. Jau na manegel dentant betg che mintgina e mintgin dal vitg saja interessà da contactar la presidenta communala pervia da quai.
La situaziun è tuttina in cas extraordinari. La suprastanza n'è, tras la demissiun immediata, betg pli abla da prender conclus. Quai munta che l'autoritad surordinada, l'Uffizi da vischnancas dal Grischun, stuess trametter uschè svelt sco pussaivel a Sagogn in cumissari. Vus vesais er quel proceder?
Precis uschia èsi. L'Uffizi da vischnancas ha er garantì quest sustegn a nus. La regenza grischuna ha lura er gia decidì e nominà la persuna. Igl è Duri Blumenthal, l'anteriur manader da gestiun da la Regiun Surselva. El vegn, sco incumbensà uffizial da la regenza, ad occupar sco terza persuna il post vacant en la suprastanza communala. Quai garantescha che l'executiva communala è en curt puspè abla da decider.
Quella mesira speziala vala dentant mo fin la proxima radunanza communala ch'è fixada ils 23 d'october 2025. Tge manegiais Vus, vegnan lura almain trais persunas a star a disposiziun per las elecziuns dals posts vacants?
L'Uffizi da vischnanca ha er dumandà mai il medem. E tge che nus faschain per chattar candidatas e candidats. En il gremi da trais che nus essan stads ils davos mais avevan nus sviluppà in plan d'acziun tge far per occupar ils dus sezs libers. Ed ussa èsi gist trais. I gieva per la furma da communitgar cun la populaziun; nus vulevan far quai cun ina brev. Quest plan avain nus ussa stuì sistir, las formulaziuns originalas èn maculatura e nus stuain reponderar da nov tge e co far. Emprima prioritad ha actualmain l'abilitad da concluder da la suprastanza communala. E quai vegn ad esser il cas fin la fin da l'emna. Suenter vegnin nus puspè a far nossas ponderaziuns pertutgant il termin d'elecziun dals 23 d'october.
N'èn las fatschentas dal di betg restrenschidas e limitadas pervia dals deficits persunals en suprastanza?
La fatschenta dal di va vinavant independentamain da nossas discussiuns. La suprastanza communala lavura sin il stgalim strategic e la chanzlia è responsabla per l'operativa. Quai funcziuna fitg bain. Uschè svelt ch'il cummissari da la regenza vegn a far part da noss gremi, pudain nus puspè prender conclus strategics ed auters en ils singuls departaments. Intginas paucas chaussas restan fin lura pendentas. Per exempel na po la suprastanza sco autoritad da construcziun betg lubir projects ch'èn annunziads. L'autra emna è quella puspè uffizialmain abla da decider, uschia ch'igl ha dà per dumondas da construcziun deplorablamain in retard da circa in'emna.
I para che Vus prendias questa entira situaziun actuala extraordinaria pulit luc?
Uschia èsi. La situaziun n'è ni dramatica ni critica. Jau sun fitg cuntenta ed engraziaivla che l'Uffizi da vischnanca ed il chantun sustegnan nus svelt e nuncumplitgadamain. Els han gidà a moda speditiva e mess a disposiziun il cummissari. Uschia pudain nus cuntinuar nossa lavur senza interrupziun. Lura vai vinavant, tenor constituziun, cun in gremi da trais. Per mai è quai en urden, igl è gea ina mesira interimistica.
Suenter ils 23 d'october – sch'i gartegia d'eleger las persunas en suprastanza – vegnan quellas ad occupar ils posts. Lura pudessi puspè dar in nov «problem»: La collegialitad, la collavuraziun prosperaivla e formala dal nov gremi da tschintg stuess constar davent da l'entschatta, u betg?
Jau na crai betg ch'ins possia pretender che la chemia stoppia adina constar davent da l'entschatta. Ins sto er pudair tegnair la dira e cunzunt pudair tadlar. Differenzas poi adina dar, quai datti gea er en autoritads pli autas, sco en il cussegl guvernativ u en il cussegl federal. Differents manegls tutgan simplamain tar la lavur politica. Dentant: Quels na dastgan mai survegnir talas dimensiuns ch'ellas limiteschan e frainan la lavur. Jau sper fitg che la nova glieud vegnia ad entrar en noss gremi cun blera motivaziun e la confidenza vicendaivla necessaria.
Quellas persunas ston ins dentant chattar l'emprim?
Nus dus suprastants, Daniel Tuggener ed jau, essan en mintga cas motivads. E nus ans legrain da pudair collavurar cun persunas ch'èn motivadas tuttina sco nus da lavurar per il bainstar da la vischnanca da Sagogn. Nus ans dain fadia da preparar correspundentamain las lavurs en ils departaments, uschia che nus pudain ans organisar communablamain uschè svelt sco pussaivel.
Tge fatschentas actualas vesais Vus persunalmain sco las pli pretensiusas ed impurtantas?
I dat uschè blers «plazzals da construcziun»! Quai ch'occupa nus spezialmain è la tematica da la sanaziun da las vias. En quest connex cunzunt las etappas realisadas e l'entschatta dal nov project Via Fanaus. Il mument è quella fatschenta adina sin maisa. Dentant er la revisiun da la planisaziun locala è da fitg gronda impurtanza. Qua stuain nus restar vidlonder e metter en moviment l'entir pachet. L'emprim dentant senza che nus prendian decisiuns dal cuntegn. Quellas pon spetgar fin la fin d'october, cura che noss gremi vegn puspè ad esser cumplet.