Dapi il 2003 èn svanidas 70 differentas gasettas en l’entira Svizra. Dad ina vart pervia da memia paucas entradas da reclamas e per l'autra perquai che pli e pli paucs èn pronts da pajar per infurmaziuns, saja quai cunzunt en furma da gasettas, dentant era online. Per tuttina pudair porscher in schurnalissem da qualitad, dovrian las chasas da medias sustegn finanzial. Quai di tranter auters il schefredactur da la «Posta Ladina», Reto Stifel:
Insanua ston ins lura era reducir las pretensiuns e desister d’ina retschertga, perquai che nus n’avain betg las resursas.
Ina schanza per grond e pitschen
Sper il schefredactur da la gasetta da l’Engiadina ch'occupa set collavuraturas e collavuraturs, s'engascha era la vicepresidenta da la «Somedia», Susanne Lebrument, per il pachet da mesiras per las medias. La gronda chasa da medias, ch'occupa 650 collavuraturas e collavuraturs, less cun il sustegn da Berna cunzunt digitalisar tut sias gasettas localas e vinavant distribuir las gasettas baud la damaun en las valladas grischunas.
Tar nus han las persunas abunà l’abunament per palpiri, la gasetta – e la populaziun da las citads ha pli gugent la versiun online. I dat ina rusna tranter citad e champagna e quai na dastgan ins betg emblidar tar il pachet da mesiras per las medias.
Muntada per las medias grischunas
In Na a l'urna avess a lunga vista probabel la consequenza, che las gasettas na giaschessan betg pli sin maisa durant baiver l’emprim café la damaun. Ellas vegnissan cun la posta regulara. Vitiers di Susanne Lebrument, ch'els stuessan sa dumandar, sch'i rendia finanzialmain anc da porscher in schurnalissem en quella dimensiun sco la «Somedia» producescha oz.
Mia tema è, che la varietad da noss chantun va a perder.
È l'independenza da las medias en privel?
Dentant gest quella independenza vegn crititgada da las adversarias ed ils adversaris da las mesiras per las medias. Sche las medias vegnan subvenziunadas dal stadi, na possian ellas betg pli far schurnalissem independent. Quai vesan Susanne Lebrument da la Somedia e Reto Stifel da la «Posta Ladina» dentant auter:
A nus n'ha anc mai in Cusseglier federal telefonà – e nus survegnin promoziun da medias per il radio e la televisiun dapi il 1989.
Argument dals adversaris: Be ils gronds profiteschan
In auter argument da las adversarias ed ils adversaris è, che cunzunt las grondas chasas da medias (per exempel CH Media, TX Group u Ringier) profitassan. Quellas fan enturn 10 milliuns francs gudogn per onn. Susanne Lebrument da la «Somedia», la gronda chasa da medias dal Grischun, na lascha dentant betg valair quest argument.
80% da la promoziun da medias giajan en las pitschnas e mesaunas chasas da medias, nua ch’era la «Somedia» tutga, di Lebrument. «Che be las quatter grondas chasas da medias profiteschian, n’è simplamain betg vair», di Lebrument.
Speranza sin in Gea a l'urna
Uschia speran uschè bain la gronda chasa da medias dal Grischun, la Somedia, sco era la pitschna gasetta locala, Posta Ladina, sin in Gea a l'urna. Senza il sustegn finanzial saja ina chaussa clera: Schurnalissem da qualitad cun istorgias ord mintga vallada per il pretsch dad oz, possian las chasas da medias lura betg pli porscher.