Siglir tar il cuntegn

2. retschertga da votaziun Ad omaduas iniziativas manca il sustegn

Ils 30 da november 2025 votescha il suveran svizzer davart duas fatschentas federalas:

  • iniziativa service-citoyen «Per ina Svizra che s'engascha»
  • iniziativa per l'avegnir «Per ina politica dal clima sociala finanziada en moda fiscalmain gista»

Sch'i fiss vegnì votà ils 8 da november fiss l'iniziativa per l'avegnir refusada cun 68%. Quai mussa la retschertga, per incumbensa da la SRG SSR. Bunamain uschè cler è la situaziun tar l'iniziativa service-citoyen – quella refuseschan 64% dals dumandads e da las dumandadas. Quests resultats reflecteschan il stan actual da la furmaziun da l'opiniun e n'èn betg da chapir sco prognosa.

Iniziativa service-citoyen na para betg d'avair schanzas

A l'entschatta dal cumbat da votaziuns n'era anc betg cler en tge direcziun che l'opiniun sa drizza. Uss èsi cler che la maioritad vul refusar l'iniziativa che pretenda in servetsch per la communitad da mintgin e mintgina. Da tut ils dumandads han 68% in'opiniun clera. I na dat pia betg pli bleras pussaivladads d'influenzar quels e quellas che n'èn indecis.

Be persunas che sustegnan la Partida verd-liberala èn anc cun ina maioritad per l'iniziativa. Il pli impurtant argument per votar Gea è che l'iniziativa garantiss l'alimentaziun da l'armada e da la protecziun civila.

Da l'autra vart valiteschan 70% da quels che vulan dir Na ils auts custs per la Confederaziun ed ils chantuns sco argument central per refusar l'iniziativa.

Iniziativa per in avegnir è senza schanza

Ina situaziun fitg clera sa mussa tar l'iniziativa per la taglia sin l'ierta, iniziada dals Giuvens socialists. 68% da las dumandadas vulan refusar l'iniziativa che pretenda 50% taglias sin iertas sur 50 milliuns francs. Cunquai che passa 80% da las persunas inditgeschan ch'ellas hajan decis definitivamain na datti betg pli grondas pussaivladads per las campagnas d'influenzar l'opiniun. Dals dumandads quintan alura era 91% che l'iniziativa vegnia refusada ils 30 da november.

Per l'iniziativa èn simpatisants da la Partida socialdemocratica e dals Verds. Tant ils votants independents sco er ils simpatisants da las ulteriuras partidas refuseschan l'iniziativa. La pli gronda differenza datti tranter ils Verds (76% persuenter) e la Partida liberaldemocratica (95% encunter).

Passa dus terzs dals dumandads dubitan che la taglia planisada ha l'effect giavischà. I vegn argumentà che persunas ritgas pudessan evitar la taglia u bandunar la Svizra. Era grond sustegn ha l'argument ch'ertavels da firmas pudessan survegnir problems finanzials ed interpresas da famiglias esser periclitadas entras quai.

53% da las persunas sustegnan anc l'argument che persunas ritgas duain sustegnair pli ferm la protecziun dal clima, perquai ch'ellas chaschunan era bleras emissiuns.

Intenziuns da participaziun e mobilisaziun

A la retschertga han be 43% dals dumandads e da las dumandadas inditgà da sa participar a las votaziuns. Quai è sut la media da blers onns (2011-2024: 47%). Cunquai che la prontadad da votar crescha il bler curt avant la votaziun pon ins quintar cun ina votaziun in zic sut la media dals davos onns.

La retschertga

Avrir la box Serrar la box

Emprima retschertga da la SRG SSR davart las votaziuns dals 30 da november 2025 da l'institut da perscrutaziun Gfs Berna.

  • Realisà tranter ils 5 ed ils 13 da november 2025.
  • Dumandà 12'939 votantas e votants.
  • La quota da sbagls statistica munta a +/-2,8 puncts procentuals.

La retschertga è vegnida realisada per telefon e cumplettada cun dumondas online per garantir in specimen pli vast.

Spezialmain activs èn votants pli vegls, masculins e cun pli autas entradas, dentant crescha era la mobilisaziuns da votantas pli giuvnas e da persunas cun paucas entradas. La mobilisaziun en la Svizra francofona è pli auta che en autras regiuns linguisticas.

RTR novitads 06:00

Artitgels legids il pli savens