Votaziuns 30 november 2025 - Las decisiuns communalas

Tavau surpiglia daivets da l'ospital, refusa dentant nov center da traffic

La vischnanca da Tavau na po betg elavurar in project da construcziun per in nov center da traffic. Cun 1'728 cunter 1'645 vuschs ha il suveran renvià il credit da 2,1 milliuns francs. Uschia è la fatschenta giud maisa. Quest center da traffic avess cumpiglià in nov terminal da bus, ina nova staziun per il tren ed in nov traject da via. Ils 2,1 milliuns francs avess ins duvrà per elavurar il project da construcziun. In segund pass avess tenor stimaziuns pretendì d'investir 108 milliuns francs.

La situaziun da traffic tranter la staziun da tren Tavau Vitg, la staziun da val Parsenn e la plazza da parcar è nuncuntentaivla. Il plaz limità ed il bler traffic chaschunian adina puspè situaziun privlusas. Perquai ha Tavau lavurà dapi il 2021 vi d'in «Masterplan» per il center dal vitg.

La vischnanca da Tavau surpiglia tut ils daivets da l'ospital da Tavau. Votantas e votants han ditg cun passa 73% da las vuschs Gea a la dumonda. I va per in import da 14,11 milliuns francs – da quai èn 8,45 milliuns emprests da banca.

Il rest èn pretensiuns che la vischnanca ha envers l'ospital e da las qualas ella desista. En in proxim pass decida la vischnanca lura davart la renovaziun u la reconstrucziun da l'ospital. Quest project è calculà cun radund 70 milliuns francs, n'è dentant anc betg elavurà dal tut.

Mustér po cumprar l'areal «Hess»

Ils da Mustér han ditg Gea al credit da 3 milliuns francs per cumprar l'areal «Hess» – quai cleramain cun 603 cunter 196 vuschs. L'areal cumpiglia ina gronda parcella en il center dal vitg, sco era sulom agricul. Or dal terren en il vitg duai dar in lieu da sentupada, senza ch'i saja dentant gia definì tge exact che vegn fatg. Las parcellas agriculas vegnan duvradas per la meglieraziun.

Plinavant ha il suveran da Mustér approvà la revisiun totala da la planisaziun locala cun 531 cunter 245 vuschs. Per l'ina vegn reducida la surfatscha da la zona da bajegiar, per l'autra vegnan intginas parcellas mobilisadas.

San Murezzan po construir la nova halla da glatsch

Ils da San Murezzan han approvà il credit general da 114 milliuns francs per il project «Islas» – quai cleramain cun 1'048 cunter 462 vuschs. Il project cumpiglia tranter auter ina nova halla da glatsch. Plinavant po la vischnanca cuntinuar cun il plan cumplessiv Islas Ludains. Il plazzal da construcziun dal project «Islas» da la vischnanca da San Murezzan sa chatta ordaifer il vitg vers Champfèr.

Scuol: glisch verda per il nov resort sin l'areal da l'Hotel Paradis

Il suveran da Scuol ha approvà cun 838 cunter 323 vuschs la revisiun parziala da la zona da l'hotel Paradis. Uschia po l'hotel tradiziunal Chasa Paradis a Ftan vegnir stgarpà giu. En l'avegnir duai quai dar là quasi in terz quartier da la fracziun da Ftan – in resort cun in hotel cun wellness, restaurant, trais chasas cun abitaziuns commerzialisadas, ina chasa per velos e bikes, ina chasa per il persunal ed ina garascha sutterrana.

Vaz s’exprima per salvar ses parlament

Cun 54% da las vuschs han las votantas ed ils votants da Vaz refusà l’iniziativa che vuleva abolir il parlament. Uschia decida il suveran da cuntinuar cun il sistem politic actual. E per la suprastanza da Vaz munta la decisiun ina terrada. Quella aveva numnadamain sustegnì l’iniziativa e l’aboliziun dal parlament. Il parlament sez aveva recumandà da betg sustegnair l’iniziativa.

Per la suprastanza è quai gia la segunda terrada aifer curt temp. Avant bun in onn aveva il suveran da Vaz renvià la proposta d’introducir il sistem da direcziun per la vischnanca da Vaz. 

Plinavant hai dà a Vaz in cler Gea per remplazzar l’indriz da sfradentar il glatsch en il center da sport a Lai. Passa 88% han ditg Gea al credit d’impegn dad 1,8 milliuns francs. Era Gea han las votantas ed ils votants da Vaz ditg a la transfurmaziun da las ovras communalas d’ina partiziun da la vischnanca en in’instituziun da dretg public – quai cun passa 61% da las vuschs.

Panaduz conceda ils daners per sanar l'edifizi da sport Tuleu

Ils da Panaduz han approvà il credit da 1,4 milliuns francs per sanar l’edifizi da sport Tuleu – quai cun 613 cunter 471 vuschs. Plinavant ha il suveran ditg Gea a la revisiun parziala da la constituziun communala cun 858 cunter 169 vuschs. L’invista en documents  uffizials vegn da nov reglada en la lescha da transparenza.

Christian Kindschi è il nov president da Claustra

Cun 808 da 982 vuschs valaivlas è Christian Kindschi vegnì elegì sco president communal da Claustra. El è stà il sulet candidat. Uschia succeda Kindschi a Hansueli Roth ch'ha demissiunà per ils 31 da mars 2026. Quai vul dir ch'el surpiglia il rest da la perioda d’uffizi actuala – e resta lura president communal da Claustra fin l'onn 2030.

En pli po la vischnanca da Claustra construir in trailcenter en il territori Rütiwald. Il suveran ha approvà cun 990 cunter 426 vuschs il project da circa 260’000 francs ch'è necessari per la revisiun parziala da la planisaziun locala.

Era il preventiv ed il pe da taglia èn vegnids approvads cleramain da la populaziun da Claustra. Il budget prevesa in resultat gulivà cun in pitschen plus da radund 11'000 francs.

Suprastanza a Flem è puspè cumpletta

A Flem è vegnida elegida Alessia Wehrli en la suprastanza communala per la legislatura actuala, enfin il 2028. Ella ha survegnì 468 vuschs. Ella remplazza Laurène Gartmann ch’ha demissiunà.

Sursaissa ha elegì in nov suprastant

En la suprastanza da Sursaissa era in post vacant, suenter ch'il suprastant Fabien Walder era mort nunspetgadamain. Uss han las votantas ed ils votants elegì sco successur Seraphin Herrmann da Friggahüs, quai cun 369 vuschs. Il candidat Bruno Röllin ha fatg 151 vuschs, vitiers hai dà 3 vuschs per singuls.

Lostallo

A Lostallo è vegnida elegida la suprastanza communala. Per ils quatter sezs èn sa mess a disposiziun sis candidats e candidatas.

Il president communal è gia vegnì elegì en ina elecziun taciturna, cunquai ch'i ha be dà in candidat per l'uffizi. Moreno Monticelli surpiglia quest uffizi da Nicola Giudicetti – ch'ha manà la vischnanca durant 32 onns.

Medel reveda parzialmain sia constituziun communala

Il suveran da Medel ha ditg Gea a la revisiun parziala da la constituziun communala – quai cun 142 cunter 38 vuschs. Plinavant han ils da Medel elegì cun 101 vuschs Lucas Venzin da Curaglia en la suprastanza communala, per la perioda d'uffizi actuala enfin il 2027.

Glion approva credit per renovaziuns vi da la Via da Ladir

La populaziun dad Ilanz/Glion ha cun 866 cunter 541 vuschs ditg Gea ad in credit da 1,65 milliuns francs per la construcziun d'in passape per lung da la Via da Ladir, per la construcziun d'ina fermada d'auto da posta e per las adattaziuns necessarias vi da la via communala.

Samignun

La vischnanca da Samignun po introducir la nova lescha da persunal per la vischnanca. Ils da Samignun han approvà la fatschenta cun 152 cunter 47 vuschs. La regulaziun actuala vala dapi il 1998. La nova lescha duai stgaffir dapli transparenza e reglar pli cler chaussas che n'eran fin uss betg integradas. E cun la nova lescha datti era dapli vacanzas per collavuraturas e collavuraturs da la vischnanca, nov datti 25 enstagl da 20 dis. Persunas sur 60 onns survegnan 30 dis. Plinavant po Samignun introducir uss in sistem da paja tenor stgalims da funcziun e classas da paja – quai per meglierar la transparenza.

Plinavant ha il suveran da Samignun approvà la nova lescha da pumpiers cun 135 cunter 63 vuschs. Era qua vai per actualisar las regulaziuns da fin uss.

Sco terz project han las votantas ed ils votants da Samignun approvà la revisiun da la lescha da scola cun 165 cunter 31 vuschs. Quai sco consequenza da las midadas ch'il chantun ha fatg en la lescha da scola. Tranter auter vegn integrà che la scolina è uss obligatorica.

Favugn po modernisar sia constituziun communala

Il suveran da Favugn ha approvà la revisiun totala da la constituziun communala cun 705 cunter 131 vuschs. La versiun da l’onn 2000 vegn uschia modernisada, tranter auter cun simplifitgar e clerifitgar incumbensas e dretgs. Per exempel duain elecziuns da nov succeder a l'urna. Plinavant vegnan periodas d'uffizi limitadas sin quatter onns, ed i vegn definì las limitaziuns da reelecziun.

En pli introducescha Favugn ina lescha da transparenza. Quella è vegnida approvada dal suveran cun 696 cunter 136 vuschs. Entras quella lescha duai la populaziun avair la pussaivladad da prender invista en documents uffizials.

Refusà han ils da Favugn dentant la revisiun parziala da la lescha da taglia – quai cun 566 cunter 269 vuschs. La revisiun avess purtà in augment da la taglia da midada da maun, e da la taglia sin immobiglias.

Arosa

Il suveran d'Arosa ha approvà la corporaziun da chalur cun 804 cunter 214 vuschs. Ad Arosa vegnan actualmain 71% dal consum annual d'energia termica cuverts cun ieli da stgaudar, 14% cun laina e 9% cun pumpas da chalur. Cun il sistem da chalur a distanza duai la quota d'energias regenerablas vegnir augmentada, e la dependenza d'energias fossilas reducida.

En pli ha il suveran d'Arosa approvà da midar il reglament da protecziun Plessur cun 930 cunter 72 vuschs. Quella midada è stada cundiziun per che la concessiun per l'ovra electrica Pradapunt possia vegnir dada.

Domat: implant da glera po vegnir schlargià

L'implant da glera La Punt/Rehanau en il territori Plong Vaschnaus po vegnir schlargià. Il suveran da Domat ha approvà la revisiun parziala da la planisaziun locala cun 1'560 cunter 286 vuschs. Ina part essenziala dal project è la regulaziun da la recultivaziun respectiv la renatiralisaziun da las surfatschas gia explotadas.

Val S. Pieder: chava da crappa po vegnir engrondida

A Val S. Pieder po la chava da crappa da la firma Truffer vegnir engrondida, per pussibilitar in manaschi a lunga vista. Las votantas ed ils votants da la Val S. Pieder han approvà la revisiun parziala da la planisaziun locala cun 240 cunter 62 vuschs.