Igl è la segunda giada che las Svizras ed ils Svizzers han da decider sch'i vulan introducir ina identitad electronica en Svizra. En l’emprima votaziun avant quatter onns avevan bunamain 2/3 da las votantas e dals votants ditg Na a la e-ID.
Lezza na saja dentant betg da cumparegliar cun quella e-ID davart la quala i vegn ussa decidì, di il cusseglier naziunal liberaldemocratic Marcel Dobler. Entant che la e-ID d’avant quatter onns dueva vegnir edida d’interpresas privatas vegnia la nova e-ID edida da la Confederaziun, gist sco la carta blaua cun la crusch svizra ch'ils blers hajan gia oz en la bursa. Marcel Dobler vesa blers avantatgs e levgiaments che vegnian ad esser pussaivels grazia la nova e-ID en il futur.
Tgi che cumpra en l’internet po inditgar sch’el ha 18 onns ed era la communicaziun cun las autoritads vegn pli simpla, i simplifitgescha il mund digital, igl è pli segir e perquai e la e-ID nova in meglierament massiv.
Tgi che vul en il futur profitar da las pussaivladads da la e-ID po far la dumonda tar il Fedpol, l’Uffizi federal da polizia. Suenter l'identificaziun vegn l'identitad electronica chargiada sin ina applicaziun dal telefonin. Il diever da la e-ID è voluntari. Tgi che na vul betg duvrar ella po era vinavant duvrar sia carta d'identitad u il passaport per s'identifitgar.
Gist quai dubita dentant il cusseglier naziunal Roman Hug da la PPS. En la lescha manchia ina clera garanzia che la e-ID vegnia en mintga cass a restar facultativa. Il pass da la voluntariadad ad in obligatori saja perquai pitschens, avertescha el.
I po esser ch’era jau vegn a duvrar in u l’auter servetsch mo i dat en nossa societad era persunas che na vulan betg far quai ed era quella minoritad ston ins respectar.
Ils adversaris da la e-ID scrivan sin lur pagina internet ch'uffizis ed auters posts statals possian far valair ils custs supplementars sch'ina persuna veglia duvrar auters mussaments per s'identifitgar che la e-ID. Ultra da quai possian concerns gronds da tecnologia sco Google u Meta, la possessura da Facebook ed Instagram, grazia a la e-ID colliar lur servetschs cun ina controlla da documents d'identitad statala ed uschia generar datas e far fatschenta cun quellas. Era in sistem da surveglianza sociala sco en stadis autocrats sco la China fiss pussaivel, teman ils adversaris.
En la lescha n’è quai betg nudà ed uschia na savain nus betg tge che capita ord quai emprim pass. Qua sun jau fitg sceptic.
Tals arguments na lascha Marcel Dobler betg valair. La e-ID saja ina schliaziun svizra che resguardia las leschas svizras. La sfera privata e la segirtad sajan protegidas usche bain sco pussaivel.
Ils adversaris fan adina uschia sco sch’i fiss meglier da betg introducir quella e-ID perquai che quai fiss in rinforzament dals concerns gronds. Gist il cuntrari è il cass. Sche la e-ID svizra na vegn betg van tut quellas datas tar quels concerns.
Perquai saja ussa il dretg mument per la Svizra da far quai pass è Marcel Dobler persvas.