(vallader) Plü lönch ch’eu viv, plü attenta ch’eu sun per ils müdamaints da la vita. Bleras amicizchas e relaziuns n’ha eu daspö ons ed ons. Ed uschea barattain nus – üna vouta cun ün surrier – la prosma jada cun ün suspür – impissamaints da nos corps chi dvaintan vegls, dad uffants chi restan pretensius, da relaziuns romanticas e da recepts interessants per cuschinar.
L’istorgia d’üna relaziun fich lunga es ida a fin avant ün pêr eivnas. No vain tut cumgià da mia mamma.
Part da quist cumgià fan eir tuot las memorias ed istorgias cumünaivlas. Per exaimpel quella avant mi’ultima müdada da Turich a Kilchberg.
Dürant las preparaziuns per la müdada, cur chi d’eira da paquettar aint tuot ils cudeschs e la roba da chasa, es gnüda mia mamma dad ottantaquatter (84) ons ed ha güdà plain energia. Nus vain lavurà e tavellà, ed ella m’ha quintà ün’istorgietta da dumengias. Ella giaiva regularmaing in baselgia, dürant ons d’eira ella commembra dal consistori e s’ingaschaiva per la vita cumünaivla. Mia mamma d’eira üna duonna pratica, eir a reguard si’apparentscha exteriura. Sia büschmainta modesta portaiv’la, fin cha quella nu d’eira plü portabla.
Giodai la vita ed acceptai tuot las stramüdadas ed alteraziuns da quista vita incalculabla – imprevisibla, sajat grats e vivai üna tscherta leivezza.
Ella m’ha descrit, co ch’ella d’eira tschantada sün ün banc da baselgia e stübgiaiva ils peis e las s-charpas da las otras damas. Si’aigna büschmainta tilla paraiva dandettamaing miserabla.
Nus vain stuvü rier suotoura, perquai ch’eu am pudaiva imaginar vivamaing: las partecipantas al cult divin in büschmainta preziusa, decenta, cleramaing «understatement». Minchün sa exact, quant cha quella roba cuosta, ma ningün nu discuorra da quai. Uschè vain nus pudü rier – ed eu m’ha revantschada cun ün evenimaint our da mia vita.
Eu n’ha fat diversas experienzas in mia vita. Eu sun statta confruntada cun situaziuns cun ed eir sainza raps. Ün giavüsch important da mai es quel da nun esser mai dependenta dad otra glieud, almain finanzialmaing brich. Eu sa viver modestamaing ed eu sun eir buna da renunzchar a blera roba. Il plü bel es, ch’eu n’ha senti adüna, cur chi d’eira magara da renunzchar, da büdschetar e da calcular cun quasi nüglia, la leivezza (insupportabla ) da l’esser viva.
Eir ün minibüdschet nu m’ha mai impedida d’invidar giasts. Simplamaing per esser insembel, mangiar alch frugal, far regalins fats svessa in quista situaziun e giodair la vita, l’esser viva.
Plain recugnuschentscha per quista buna vita chi’d es ün grond regal.
Mia mamma maniaiva: schi, tü hast quista leivezza, quella tocca pro tai, ed ad ün pêr persunas fa’la l’effet d’esser imprudainta. Ma tü sast fich bain, che chi’s rechatta davovart. Ella ha radschun. La leivezza es be pussibla, sch’eir il cuntrari es cuntschaint, il greiv e sever. Ligerezza e recugnuschentscha derivan da listess origen, ün pussibiltescha l’oter e viceversa.
In quist sen giavüsch eu a vus tuots: giodai la vita ed acceptai tuot las stramüdadas ed alteraziuns da quista vita incalculabla – imprevisibla, sajat grats e vivai üna tscherta leivezza.
