Siglir tar il cuntegn

Artist sursilvan Ueli Käser e ses purtrets d'animals

Blers han gia vis ses maletgs insanua: animals ch'èn malegiads cun colur alva sin in fund nair. Ma betg tuts enconuschan era il creader da quels: Ueli Käser, in artist grischun.

Dal fotograf a l'artist che malegia

Wilma, la vatga. Andri, il capricorn. Mia, il stgilat. Tut quai èn animals che Ueli Käser ha gia malegià. L'artist sursilvan è creschì si a Sagogn e stat uss ad Ottenbach en il chantun Turitg.

L'um da 40 onns ha fatg ses emprendissadi en ina butia da fotografar a Glion. Suenter ha el lavurà blers onns en quella professiun en differentas stizuns. Il davos ha el lavurà sco spezialist per las cameras da la marca Hasselblad.

Ma co è daventà or d'in spezialist da camera in artist che viva da ses maletgs? Quai è stà ina casualitad. Suenter ses emprendissadi abitava Ueli Käser en ina WG a Turitg. Las paraids eran vidas ed uschia ha el decidì da malegiar ensemen cun in ami sez intgins maletgs per l'abitaziun. Ils trais maletgs abstracts eran da colur: cotschen, oransch, mellen cun in pau nair.

Jau hai piglià fieu e gì grond plaschair da malegiar. Ma jau n'era mai propi persvadì da mes maletgs abstracts.
Autur: Ueli Käser artist

Dapi lura malegia Ueli Käser – in temp in zic dapli, tranteren puspè pli pauc. Cuntent cun sias ovras n'era el ditg betg. Ils maletgs abstracts ha el savens regalà a parents u amis.

Da bleras colurs tar nair ed alv

Durant il temp da corona ha l'artist tuttenina survegnì massa temp per ses hobi – ses schef da la butia da fotografia ha tramess a chasa el en lavur curta. Lura n'ha el betg mo construì ina bar en ses curtin u cuschinà per sia partenaria – el ha era puspè prendì ora ses penels e sias tailas.

Insacura ha el sentì quant bain ch'el po malegiar giu chaussas. Il pli gugent dissegnia el chaussas or da la natira, animals hajan gia adina interessà el.

Uss è quai mes stil. Sch'ins vesa in maletg da mai, lura san ins che quai è in maletg dad Ueli Käser.
Autur: Ueli Käser artist

Uschia è spert stà cler ch'animals ed animalets duajan esser ses motivs. L'entschatta han quels anc gì in zichel colur, ma spert ha Ueli Käser midà sin nair ed alv.

Co naschan ses maletgs?

Il fund da sias tailas, pia la basa naira mata, fa l'artist sez cun ina metoda speziala – ina furma dad airbrush. Lura saja impurtant ch'el chattia ina fotografia adattada da la creatira ch'el veglia dissegnar. Savens survegnia el quellas da collegas ch'el enconuschia anc da ses temp sco fotograf.

Lura cumenzia la vaira lavur d'artist: l'emprima rasada, là malegia el ina giada giu da la fotografia las conturas e las proporziuns da l'animal. Suenter suondan pliras rasadas – fin otg èn necessarias per obtegnair l'effect tridimensiunal da ses maletgs fotorealistics. E quai tut mo cun in sulet penel e colur alva. Per ovras pli grondas dovra el fin trais emnas.

Ils animals tutgan en stalla

Ad Ottenbach en il chantun Turitg ha Ueli Käser chattà ses dachasa – in pau giud via sper ina senda nua che bleras persunas van a spass. E là, gist sper sia abitaziun, sa chatta era sia gallaria en in lieu tut spezial.

La renovaziun da la gallaria

Ueli Käser ha renovà ina stalla veglia che tutga medemamain a ses locatur da l'abitaziun. Lez n'aveva sez betg temp da far quella lavur, ha lura dentant empermess a l'artist ch'el possia duvrar l'uigl per in pitschen tschains. Uschia è la gallaria en la stalla naschida – là nua che vatgas avevan avant lur dachasa.

Cun mes maletgs vi jau purtar in toc da la natira en las chasas da mia clientella.
Autur: Ueli Käser artist

Intgins da ses radund 130 animals ch'el ha gia purtretà pendan là. Mintgin da quels ha ses agen num. Il num dat l'artist independent mintgamai sez u – sche l'animal aveva gia in num sco per exempel la nursa Mathilda – ch'el surpiglia lez. Sia glista da nums saja lunga per anc blers auters animalets ed ideas haja el avunda. Gugent dissegnass el ina giada ina creatira da la mar: ina balena u ina tartaruga.

In siemi s'accumplescha: exposiziun a l'Olma

Ses art ha Ueli Käser gia pudì exponer en differents lieus. Ma quest onn hai dà ina schanza extraordinaria: l'artist ha fatg part da las exposiziuns a l'Olma – ina da las grondas exposiziuns en Svizra. I saja stà in'experientscha unica ed el saja gia puspè s'annunzià per l'onn proxim, malgrà ch'i saja stà fitg strapatschus da malegiar mintga di durant 11 dis.

E mintgatant fa l'artist independent era exposiziuns ensemen cun in collega, l'entagliader Christoph Wyttenbach, sco per il mument en il resort dal Bürgenstock – fin ils 18 da schaner. Intginas sculpturas da l'artist da la Part Sura Bernaisa èn era exponidas en la gallaria dad Ueli Käser ad Ottenbach.

RTR Magazin 12:00

Artitgels legids il pli savens