Suenter ch'ella è daventada la victima d'in grond incendi l'onn 2019 vegn la «Casa Carigiet» uss averta sco chasa da cultura, art ed exposiziun. L'entschatta fa ina revista d'ovras d'Alois Carigiet che ha passentà là ses emprims onns d'uffanza, ed in project d'art da Nadine Cueni.
Emprima exposiziun amez la reconstrucziun
Ils 9 da favrer 2019 è la Casa Carigiet – construida 1769 – sper la baselgia parochiala a Trun, vegnida destruida per gronda part d'in incendi. Bunamain sis onns pli tard survegn ella nova vita e quai malgrà che l'edifizi sa chatta anc en la fasa da la reconstrucziun. Sonda, ils 2 d'avust 2025 avra la chasa paterna d'Alois e Zarli Carigiet la porta e mussa in'exposiziun cun ovras ord il relasch d'Alois Carigiet. Quella revista che cuzza fin ils 28 da settember 2025 porta il titel «L'entschatta/Der Anfang». Sco che l'uniun Trun Cultura scriva en ina communicaziun da medias duai quella exposiziun revitalisar la chasa istorica en l'ensaina da la cultura.
Uman, tecnica e natira
L'exposiziun dals proxims dus mais sa deditgescha a plazzals e lur midadas. Umans, tecnica e natira stattan en il center da l'art ed en il dialog direct cun il stan actual da la Casa Carigiet ch'è en il process da la reconstrucziun. L'exposiziun cun ovras d'Alois Carigiet che sa fatschentan da l'uman e la construcziun, vegn cumplettada da l'installaziun «KLIMAx» da l'artista Nadine Cueni da Basilea. Quella part è da vesair en il spazi extern da l'edifizi, vul dir en la stalla ed en il curtin da la chasa. En sia ovra sa lascha Nadine Cueni inspirar dal guaud Scatlè che sa chatta en la vischinanza. Ella tematisescha la relaziun fragila tranter natira e cultura, tranter mantegniment e midada. Quest project d'exposiziun e la reconstrucziun da la chasa vegnan organisads da Trun Cultura. Curaturas responsablas per quai èn Felicita Felley ed Esther Spycher.
Stan actual da la chasa
«La Casa Carigiet daventa ussa il simbol per il ciclus tranter destrucziun, renovaziun e process da revitalisaziun cultural – pia in signal per Trun e l'entira Surselva», scriva Trun Cultura. Da quest svilup di la manadra da project Esther Spycher: «Nus na vulain betg zuppentar il stan actual dal plazzal da la Casa Carigiet, mabain metter el sapientivamain en il center. L'exposiziun utilisescha quai ch'è betg finì, il provisori sco tribuna per las ovras da Carigiet ed il svilup da la midada. Ina part da quest process ad in niz futur èn era la stalla ed il curtin da la chasa. Quest process è era visibel sin fundament da la contribuziun contemporana da Nadine Cueni. Uschia sa dat in ferm dialog tranter spazi e cuntegn, temp passà ed avegnir.»
Art en l'ensaina da la midada
«Alois Carigiet è enconuschent per sia ovra da l'Uorsin e sco illustratur da cudeschs d'uffants legendars. Pauc enconuschent è el dentant sco artist che sa fatschentà da plazzals, pia metafras d'ina transfurmaziun, in pass ad in svilup ed in'entschatta nova», scriva Trun Cultura. L'exposiziun en la Casa Carigiet mussa ovras da l'artist che n'èn betg vegnidas mussadas savens e che vegnan preschentadas per l'emprima giada al public. «Ellas mussan ina vart surprendenta d'Alois Carigiet», scriva Trun Cultura. Las ovras mussan l'artist smirveglià, fascinà da las midadas continuas dal conturn. En la Casa Carigiet hajan quellas ovras in effect impressiunant sco mussament dal svilup da la chasa sco plazzal.