La chasa amez il vitg da Lumbrein è gia dapi decennis in tema da la famiglia Collenberg. Vender u betg. Offertas haja dà avunda, raquinta Elmar Collenberg. Ses bab haja dentant adina sincerà che la chasa duai restar en famiglia. Uschia han el e ses frar Remigi tschertgà anc ina terza persuna per prender a mauns la renovaziun da la chasa. Il cusrin Gabriel Derungs ha sa laschà en sin questa aventura. Quai è stà avant tschintg onns. In lung viadi per ina renovaziun d'ina chasa. Spert è era stà cler che abitar sezs en la chasa na giaja betg. L'autezza da las stanzas è memia bassa per abitar sur onn cun la famiglia en questa chasa veglia. Per far vacanzas saja quai dentant in'autra chaussa.
Mantegnair il patrimoni cultural cun utilisaziun per vacanzas
L'architect Ramun Capaul dal biro d'architectura Capaul&Blumenthal di, ch'el haja surprì fitg gugent questa lavur. Per l'ina, perquai che la chasa saja en ses lieu nativ e per l'autra perquai che questa generaziun giuvna da Lumbrein – che ha survegnì questa chasa dals geniturs – haja mussà resistenza cunter il trend actual da vender las chasas veglias sco abitaziuns secundaras. La chasa datescha dal 1742-44 ed è vegnida utilisada ils ultims 100 onns sco lavuratori, ubain sco local per rauba.
Ils possessurs da la chasa ston s'adattar a las pussaivladads da l'object, e betg il cuntrari.
Tras l'experientscha ed ils contacts da l'architect Ramun Capaul èn ils possessurs da la chasa vegnids attents sin la Fundaziun Vacanzas en edifizis istorics. Quella è vegnida messa en pe avant exact 20 onns da la Protecziun da la patria. L'intent da la fundaziun è da promover e mantegnair bajetgs istorics e silsuenter metter a disposiziun quels ad in public turistic. La clientella sajan savens architects ed architectas, designers ubain persunas fitg attaschadas ad architectura istorica.
La fundaziun, cun sedia a Turitg, administrescha dapli che 60 objects en l'entira Svizra, cun in accent considerabel en il chantun Grischun. Christine Matthey, la directura da la fundaziun, explitgescha: «Il chantun Grischun ha propi ina cultura da bajegiar ch'è vegnida mantegnida ed ina conscienzia da quai ch'è fitg impurtanta. Vitiers vegn il potenzial turistic, quai è cler.»
Impressiuns da la chasa renovada
-
Bild 1 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 3 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 4 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 5 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 6 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 7 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 8 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 9 von 10. Bildquelle: RTR.
-
Bild 10 von 10. Bildquelle: RTR.
La chasa Fontauna a Lumbrein saja vegnida renovada cun gronda attenziun e precauziun a la substanza istorica. Quai saja er il motiv ch'els hajan integrà quest object en lur purschida, di Matthey vinavant. Ils dus frars, Elmar e Remigi Collenberg, ensemen cun lur cusrin, Gabriel Derungs, n'han dentant betg survegnì sustegn finanzial per realisar lur siemi, plitost saja la collaboraziun stada sin basa da discussiuns ed en il futur l'administraziun da la chasa che va sin fiera sco purschida turistica.
La renovaziun ha era purtà novas scuvertas. Uschia il crap alv en cuschina che vegn da Lumbrein. In marmel da la Val Serenastga che la vischnanca aveva transportà a val per far craps fossa. Enqual tocca era restada e Remigi Derungs raquinta: «E nus sco nus essan avain lura dumandà la vischnanca tge che els fetschian cun quai ed els na savevan betg e lura avain nus dumandà schebain nus possian duvrar il marmel.» Oz è il marmel lumnezian il crap da la cumbinaziun en cuschina.
Or da l'archiv:
Plirs clavads èn vegnids transfurmads ils ultims onns dal scrinari lumnezian, Claudio Alig, ensemen cun l'architect da Haldenstein, Michael Hemmi. Tar tut quests objects ha la fatschada oriunda cun laina radunda stuì vegnir mantegnida. Savens è il tetg vegnì remplazzà ed en l'intern è vegnì erigì ina sort boxa da lain. Ils clavads renovads vegnan entant tuts duvrads sco chasas da vacanzas.