Da la staziun, sur la Plazza Gronda fin vi Sur Punt – las duas redacturas da RTR, Élin Batista e Petra Rothmund, èn idas durant in di per las vias dal vitg da Lavin a la tschertga d’inscunters spontans cun las abitantas ed ils abitants. Inscuntrà han ellas tranter auter ina chaschadra, in pur ch’ama il film e la pli veglia dunna dal vitg. Sin basa da las impressiuns han las duas redacturas creà in film documentar.
Gia avant 30 onns aveva la Televisiun Rumantscha visità il vitg da Lavin (il film chattais a la fin da l'artitgel) – bler, dentant betg tut, è sa midà en be trais decennis.
Da la vischnanca autarca a la vischnanca fusiunada
La gronda midada dals davos 30 onns saja bain che Lavin n’è betg pli ina vischnanca autarca, mabain ina vischnanca fusiunada cun Zernez, di in abitant da Lavin. Tge ch'èn las sfidas da la fusiun n’ha el dentant betg vulì tradir en il discurs. Cler è dentant ch’ils da Lavin restan ils «stranglavachas» – e quai malgrà la fusiun.
L’istorgia che sa zuppa davos quest surnum vegn raquintada en il film.
Lavin – in vitg cun spiert avert
Il vitget da Lavin viva e prosperescha. Grazia al spiert avert da las abitantas e dals abitants attira il vitg adina puspè persunas creativas ed engaschadas.
Jürg Wirth, ch’è oriund da la vischinanza da Turitg, ha fatg ses servetsch civil sin ina puraria a Lavin avant passa 22 onns ed è silsuenter gist restà là. Oz fa el il pur e maina in bistro ed in kino en la staziun da Lavin.
Jürg Wirth en ses kino e bistro
-
Bild 1 von 2. Il kino cun ses 25 plazs è adina bain occupà. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 2. La sala da spetga da la staziun a Lavin è mintga fin d'emna era in bistro. Bildquelle: RTR.
Era Tobias Schwarz è vegnì natiers a star. El è oriund da Losanna e viva cun sia famiglia a Lavin. Il scrinari stima la tenuta da «viver e laschar viver» che regia en il vitg.
-
Bild 1 von 2. Tobias Schwarz viva cun sia dunna e dus uffants a Lavin. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 2. Bildquelle: RTR.
Quai ch'jau stim qua a Lavin è ch’i dat blera differenta glieud cun differents orizonts.
Il «Jelmoli da Lavin» – tempi passati
Tirastruvas, tagliers da palpiri, regalins per in anniversari, cudeschs... Tut quai e massa dapli devi da cumprar en la butia «Vis-à-vis» da Silvia Nolfi e Tina Janett – «Jelmoli da Lavin» vegniva la stizun perquai era numnada dals indigens. L’onn 2003 han dunna Silvia e dunna Tina serrà las portas da lur butia.
-
Bild 1 von 2. Silvia Nolfi e Tina Janett mussan gugent lur veglia stizun. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 2. En il «Jelmoli da Lavin» devi anno 1993 da tutta sort rauba da cumprar. Bildquelle: RTR.
A nus mancava a l’entschatta cunzunt il contact cun las dunnas da Lavin che vegnivan mintga di tar nus en stizun. Uss giain en il Volg a guardar sche nus inscuntrain insatgi.
Cun grond engaschament da la populaziun èsi reussì da metter en pe ina nova stizun dal vitg. Betg be per lur nova butia han quels da Lavin cumbattì ils ultims onns, mabain era per lur staziun. A la societad «staziun Lavin» èsi reussì da salvar la staziun da tren en il vitg, schegea che la Viafier Retica aveva auters plans. Tut quests e blers auters facturs procuran per ina vita da vitg activa ed intacta.
Dal reminent: la staziun na serva betg mo sco staziun dal tren – ella è er in bistro ed in kino.
Bleras istorgias – ed i dess anc bleras dapli
Suenter in di bletsch e fraid durant la stagiun morta èn las redacturas turnadas a chasa cun bleras istorgias che mussan, tge ch’occupa ils abitants e las abitantas da Lavin ozendi, ma era tge ch’è capità ils ultims 30 onns.
-
Bild 1 von 2. Las duas redacturas Élin Batista e Petra Rothmund èn idas per las vias da Lavin. Bildquelle: RTR.
-
Bild 2 von 2. Flavio Deflorin e Tinet Gaudenz han procurà ils maletgs tar ils discurs. Bildquelle: RTR.
Qua chattais las istorgias d'avant 30 onns