Vischnancas a l'urna - Las decisiuns communalas en survista

San Murezzan: Refusà lescha davart indemnisaziun e model da CEO

• La vischnanca da San Murezzan ha refusà ina nova legislaziun per l'indemnisaziun da commembras e da commembers dals organs communals e da las cumissiuns. La decisiun è crudada cun 60% Na. Quellas indemnisaziuns èn actualmain regladas en ina ordinaziun. Dapi che la nova constituziun è en vigur a San Murezzan ston tut las decisiuns impurtantas vegnir relaschadas en ina lescha – uschia era questa da las indemnisaziuns. Per il presidi fiss il pensum vegnì reducì sin 50-60%. Commembras e commembers da la suprastanza avessan survegnì ina pauschala annuala da 30'000 fin 40'000 francs – tut tenor chargia da lavur.
• Plinavant ha San Murezzan refusà dad introducir in sistem da CEO. Quella decisiun è crudada cleramain cun 709 cunter 508 vuschs. L’idea fiss stada da separar cleramain la lavur strategica en suprastanza da la lavur operativa en il mintgadi. La reducziun dal dumber da persunas il parlament communal da 17 sin 11 è vegnì acceptà cleramain cun 894 cunter 338 vuschs. La participaziun munta a 52,2%.

Bever: Selina Nicolay è reelegida sco presidenta communala

• A Bever è vegnida reelegida la presidenta communala Selina Nicolay per in'ulteriura perioda d'uffizi – quai cun 218 vuschs.
• Per ils ulteriurs sezs en suprastanza èn vegnids elegids:
  - Marco Fluor (165 vuschs)
  - Dominik Hool (164 vuschs)
  - Samuel Schäfli (158 vuschs)
  - Beat Fried (154 vuschs)

Mustér: approvà sanaziun da la Via Cons

• Ils da Mustér han ditg Gea ad in project da sanaziun per la Via Cons che chaschuna custs da 1'463'000 francs. Sco la vischnanca communitgescha han 78% ditg Gea e 22% Na. Tenor la vischnanca saja la sanaziun necessaria perquai che la chanalisaziun d’aua maschadada saja en il schlet stadi. Cun ils onns saja la via sa disfurmada. La Via Cons è l’access als quartiers Gonda, Dulezi e Cons. Plinavant vegn la via utilisada sco ruta alternativa per la Via Alpsu e Via Lucmagn. Tar il project tutga la sanaziun da la Via Cons cun ils parcadis ed il passape. Las lavurs da construcziun duain cumenzar il 2026 e cuntinuar il 2027. L'avrigl 2024 aveva il suveran refusà cleramain in'emprima proposta pli chara che vuleva far pli grondas midadas vi dals parcadis ed il santeri.

Claustra: nova chasa da parcar po vegnir construida

• A Claustra po la nova chasa da parcar Casanna vegnir construida. Il project ha il suveran approvà cun 1'283 vuschs cunter 385 vuschs. La suprastanza communala aveva elavurà in project per ina chasa da parcar en la zona nua che la chasa da parcar actuala Casanna sa chatta. Quest project fa part d’ina planisaziun pli vasta per il center dal lieu che cumpiglia plirs projects. La chasa da parcar e la concepziun enturn custan 31,1 milliuns francs. Gia il 2020 è la chasa da parcar Casanna stada tema da votaziun.
• La populaziun ha era approvà a l'urna il quint annual dal 2024. Quel è vegnì serrà cun in gudogn da 17’152 francs.
• Plinavant han ils da Claustra ditg Gea cun 1'293 cunter 274 vuschs ad in pass da loipa che duai finanziar la rait da loipas da la vischnanca.

Flem di Gea a lescha da pumpiers e credit per via da guaud

• Flem adattescha la lescha da pumpiers a las pretensiuns actualas. Las votantas ed ils votants da Flem han ditg Gea cun 87,44% da tuttas vuschs. Questa revisiun totala duai actualisar la lescha ed adattar ella a las pretensiuns actualas. La lescha da pumpiers exista dapi il 1997 – la veglia lescha duai vegnir abolida e la nova duai ir en vigur per il 1. da schaner 2026.
• In Gea pli stgars hai dà per il credit per la via dal guaud da Fidaz. Bun 53% da las vuschs èn stadas a favur da la sanaziun dal lavuratori forestal da Flem e Trin. Il project custa 925’000 francs, ina part da quai surpiglia il chantun.
• Plinavant han las votantas ed ils votants elegì Barbara Maranta sco successura per il cussegl da scola per il rest da la perioda d’uffizi.

Churwalden: Karin Niederberger è reelegida sco presidenta communala

• A Churwalden han oz gì lieu elecziuns da renovaziun totalas: Per la legislatura 2026-2029 è vegnida reelegida Karin Niederberger sco presidenta communala. Ella ha survegnì 465 vuschs. Ulteriuras 34 vuschs èn idas a differentas persunas. 105 cedels da votar èn turnads vids. Plinavant vegni a dar ils 19 d'october in segund scrutin per la suprastanza. Mo trais da quatter persunas han surpassà il pli absolut da 222 vuschs.

Glion: Parlament communal è puspè cumplet

• Tar l'ultima elecziun per il parlament communal han en tut 20 persunas cuntanschì il pli absolut da 173 vuschs. Las tschintg plazzas restantas èn oz vegnidas occupadas. Elegì èn Fabiana Theus Simoni (PLD) cun 411 vuschs, Rafael Bisquolm (senza partida) cun 408 vuschs, Stefan Arpagaus (senza partida) cun 329 vuschs, Remo Camenisch (Center) cun 322 vuschs e Roman Keller (Verda) cun 285 vuschs. La participaziun muntava a 32,4%.

Surses: Irene Kolb surprendentamain betg reelegida

• La vischnanca da Surses ha elegì duas persunas en la suprastanza communala. Vegnids elegids èn Thomas Eugen Metzler cun 427 vuschs e Michael Klein cun 410 vuschs. Tuts dus èn novs en uffizi. La suprastanta d'enfin qua, Irene Kolb, n'è betg vegnida reelegida. Ella ha survegnì 390 vuschs. La participaziun muntava a var 40%. Sco Irene Kolb ha ditg envers RTR saja ella dischillusionada – ella avess gugent lavurà vinavant en quest uffizi. Ma ins stoppia acceptar la decisiun dal pievel, ha ella agiuntà e giavischa a ses successurs bler cletg e success.

Lumnezia accepta cumpra d'immobiglia privata

• La vischnanca da la Lumnezia ha di Gea a la cumpra da l'immobiglia nr. 6-108, parcella 4235. La decisiun è crudada cun 559 cunter 146 vuschs. La cuminanza d’ertavels Martin Solèr po cun quai vender il bajetg vegl da la pasternaria per 1,35 milliuns francs. En il bajetg hai trais abitaziuns. L'intent dals ertaivels è da vender al maun public e betg a persunas privatas che han l’intenziun da specular, uschia stat quai en il messadi da votaziun. La vischnanca desista da cumprar l’entir object, per la chasa annexa cun duas abitaziuns datti numnadamain gia interess da famiglias indigenas.

Favugn actualisescha ina lescha ed in contract

• La lescha da guaud da Favugn po vegnir revedida. Il suveran ha ditg cleramain Gea cun 802 cunter 71 vuschs. La stad 2025 ha la radunanza communala approvà la fusiun dal manaschi forestal e dal lavuratori communal da Favugn e Tumein. Per quest motiv sto la lescha da guaud da Favugn vegnir revedida. Las cumplettaziuns en la lescha duain sclerir dumondas da dretg pertutgant la collavuraziun.

• Plinavant han ils da Favugn approvà cun 838 cunter 47 vuschs da prolungar il contract da dretg da construcziun cun il club da tennis da Favugn – quai fin l'onn 2080. Il club da tennis da Favugn ha dapi l’onn 1980 in contract da dretg da construcziun cun la vischnanca. Quest vala anc fin l’onn 2030. Il motiv daco ch'il club da tennis vul gia ussa prolungar il contract è perquai ch’els han da remplazzar lur plazzas da tennis. Per survegnir daners dal fond da sport sto l’uniun avair in contract da dretg da construcziun ed era ina cumprova da durada d’utilisaziun da diesch onns.

Lantsch di Gea a credit da 1,8 milliuns per project da drenascha

• Il suveran da Lantsch ha cun passa 92% ditg Gea ad in credit da 1,8 milliuns francs ad in project da drenascha. L'aua da plievgia e naiv duai vegnir separada da l'aua tschuffa. La finamira saja che be l'aua tschuffa dals abitadis duai cuntanscher la serenera e betg per exempel l'aua da la via u dals tetgs. Il project prevesa tranter auter da sanar pliras vias e conducts d'ovra.
  

Poschiavo: approvà nova lescha d'agricultura

• La vischnanca da Puschlav ha approvà cun 850 cunter 240 vuschs la nova lescha d'agricultura che duai remplazzar la legislaziun antiquada per promover l'allevament da bovs e da nursas che datescha da l'onn 1964. L'intent da la nova lescha è da sustegnair l'utilisaziun da surfatscha nuncultivada. Il terren duess vegnir utilisà en moda economica ed ecologica persistenta. En pli duai vegnir reglada l’utilisaziun dal terren da la vischnanca per evitar conflicts tranter ils manaschis purils.